Τσακίδια. Πωγωνόχαδο

Η κρίση διώχνει και τους μετανάστες


Στην εποχή του ΔΝΤ, πρώτα θα την πληρώσει ο πιο αδύναμος κρίκος. Οι μετανάστες. Για αρκετούς Αλβανούς, Πακιστανούς, Σύριους και Αιγύπτιους, το όνειρο για μία καλύτερη ζωή στην Ελλάδα θα παραμείνει ανεκπλήρωτο γραμμάτιο. Εκόντες άκοντες, η επιστροφή στην πατρίδα για κάποιους έχει ήδη αρχίσει...

Σπάνια βρίσκουν πλέον μεροκάματο στην οικοδομή οι μετανάστες, ενώ μειωμένη είναι η ζήτηση και για τις καθαρίστριες. Η πρόθεση για επιστροφή στη γενέτειρα ή η μεταμετανάστευση σε κάποια άλλη δυτικοευρωπαϊκή χώρα, ειδικά τους τελευταίους μήνες, είναι σαφής. «Το αν θα εξελιχθεί σε μαζική φυγή, μένει να το δούμε τους επόμενους μήνες», υποστηρίζουν εκπρόσωποι μεταναστευτικών οργανώσεων. Ο συντοντιστής του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, Μοάβια Αχμέτ, λέει χαρακτηριστικά: «Γνωρίζω πάρα πολύ καλά ότι υπάρχει μία τάση επιστροφής μεταναστών στην πατρίδα τους. Δεν μπορώ να προσδιορίσω, όμως, αν είναι μικρός ή μεγάλος ο αριθμός αυτός. Ξέρω όμως ότι πρόκειται για ανθρώπους που προέρχονται κυρίως απ' την Αλβανία, την Αίγυπτο, τη Συρία και το Πακιστάν.

Χωρίς σταθερή δουλειά

Εκπρόσωπος των αλβανικών ενώσεων στην Ελλάδα και εργολάβος οικοδομών, ο Γκετ Νικόλα εξηγεί ότι πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα μας άφησε και θα αφήσει πολλούς συμπρατριώτες του χωρίς δουλειά: «Είναι αρκετοί αυτοί που λένε ότι τελικά το πιο σοφό πράγμα που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να γυρίσουν πίσω. Μέρα με τη μέρα διαπιστώνουν πως όλα έχουν ακριβύνει, ότι δουλειές δεν υπάρχουν και πως το μέλλον είναι πολύ θολό. Πρόκειται κυρίως γι'αυτούς που είναι χωρίς σταθερή δουλειά και έχουν μικρά παιδιά τα οποία δεν πηγαίνουν σχολείο. Βέβαια, είναι και αρκετοί που έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα κάποιες σταθερές. Αγόρασαν σπίτι, έχουν δουλειά, παιδιά που σπουδάζουν στο πανεπιστήμιο... Ολοι αυτοί, παρά τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν λόγω της κρίσης, δεν θα επιστρέψουν».

Ο Ρομπέρτ Γκόρο, εκδότης της αλβανόφωνης εφημερίδας «Tribuna» που εκδίδεται στην Αθήνα, μας εξηγεί ότι «αρκετοί Αλβανοί βρίσκονται σήμερα σε κατάσταση αναμονής. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός που επιβιώνει τώρα με το επίδομα ανεργίας. Οι γυναίκες τους δουλεύουν σε σπίτια, αυτοί κάνουν ταυτόχρονα κανένα μαύρο μεροκάματο κι έτσι "ψωμοζούν". Με την παύση της χορήγησης του επιδόματος τους επόμενους μήνες κι εφόσον κάποιοι δεν βρουν κάτι σταθερό, τότε αρκετοί ίσως λάβουν την απόφαση για επιστροφή. Η κατάσταση είναι πράγματι απελπιστική, γιατί είναι οι πρώτοι που συμπιέστηκαν από την οικονομική κρίση».

«Τώρα που μιλάμε», προσθέτει ο κ. Γκόρο, «υπάρχει η τάση επιστοφής κυρίως στις ηλικίες των 60-65. Πρόκειται για ανθρώπους που δούλευσαν αρκετά χρόνια εδώ, κατάφεραν με τις οικονομίες τους να αγοράσουν ένα κομμάτι γης στην Αλβανία και τώρα γυρίζουν πίσω».

Δρομολόγια επιστροφής

Ο Πέτρος Μάτζαρης, ιδιοκτήτης πρακτορείου ταξιδίων που λειτουργεί τακτική λεωφορειακή γραμμή με δρομολόγια Αθήνα-Αλβανία και τανάπαλιν, έχει σαφέστερη εικόνα: «Εδώ και ένα μήνα περίπου, αναχωρούν 10 με 15 οικογένειες κάθε εβδομάδα. Πρόκεται κυρίως για άνδρες και νεαρά ζευγάρια με μικρά παιδιά».

Κύμα φυγής καταγράφεται και για τους Αιγύπτιους, πολλοί εκ των οποίων ήταν νόμιμα διαμένοντες στην Ελλάδα. Ιδρυτικό στέλεχος του Φόρουμ μεταναστών, ο Ιωσέφ Αζέρ Σαμουήλ (Λάζαρος) εξηγεί ότι «πρόκειται κυρίως για νέους ανθρώπους, οι οποίοι έμειναν χωρίς δουλειά για αρκετό διάστημα. Πολλοί από αυτούς μάλιστα, εγκαταλείπουν τη χώρα μας για να αναζητήσουν την τύχη τους όχι κατ' ανάγκην στη γενέθλια γη τους, αλλά σε κάποια άλλη δυτικοευρωπαϊκή χώρα.

Αλλά και από τον Ελληνοπακιστανικό Σύλλογο μάς είπαν ότι η επιστροφή στην πατρίδα παίρνει μαζικές διαστάσεις, ειδικά, το τελευταίο εξάμηνο. Δεκάδες απευθύνονται στους συλλόγους που έχουν ιδρύσει εδώ και ζητούν βοήθεια για την έκδοση εισιτηρίων. Πρόκειται κυρίως για νεαρούς άνδρες, στην πλειονότητα τους χωρίς χαρτιά, οι οποίοι δεν μπορούν να επιβιώσουν λόγω της οικονομικής κρίσης και παίρνουν τη μεγάλη απόφαση για την επιστροφή». Μάλιστα, όπως υποστηρίζουν, ενεργό ρόλο στις «εθελοντικές επαναπροωθήσεις» παίζει και το αλλοδαπών, που εκδίδει μαζικά εισιτήρια....

Ο σκληρός δρόμος της επιστροφής

Η οικονομική κρίση διώχνει από τη χώρα μας μετανάστες εγκατεστημένους για πολλά χρόνια

Η Μαριέττα από την Αλβανία και ο Χουσεΐν από το Πακιστάν, είχαν το εξής κοινό: ζούσαν πολλά χρόνια στην Ελλάδα και χάρη στον ιδρώτα τους από τη σκληρή δουλειά, πίστευαν ότι θα στεριώσουν εδώ για πάντα. Αυτό προ κρίσης. Γιατί τώρα, ο Χουσεΐν και η Μαριέττα έχουν άλλο κοινό στοιχείο. Στρέφουν την πλάτη στη δεύτερη πατρίδα τους, γιατί δεν τα βγάζουν πια πέρα. Και οι δύο αντιπροσωπεύουν εκατοντάδες άλλους μετανάστες που το τελευταίο διάστημα είτε έχουν φύγει από τη χώρα μας, αναζητώντας αλλού καλύτερη τύχη ή επιστρέφουν στις πατρίδες τους.
«Σε λίγο, εκεί θα είναι καλύτερα. Ή τουλάχιστον το ίδιο άσχημα...», όπως λέει στην «Κ» η Μαριέττα που, για πρώτη φορά, μετά 18 χρόνια εδώ, σκέφτεται την επιστροφή στα Τίρανα.
Ο Χουσεΐν πάντως έφυγε. Φέτος θα έκλεινε 15 χρόνια στην Ελλάδα. Το «κεράκι» όμως θα το σβήσει στην Ιταλία, όπου ταξίδεψε πριν από δύο εβδομάδες, μαζί με την οικογένειά του από το Πακιστάν. «Κι εσύ το ίδιο θα έκανες στη θέση του, εάν πάλευες τρία χρόνια να πάρεις άδεια για ένα εστιατόριο!», λέει στην «Κ» ο κ. Βασίλης Αργυράκης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Trofino, που είχε τον Χουσεΐν στη δούλεψή του από το 2000. «Ηταν άψογος σαν εργαζόμενος και σαν άνθρωπος και ήθελε να προκόψει στη χώρα μας. Ονειρό του ήταν να φέρει εδώ την οικογένειά του, δεν ήθελε να πετάξει από το παράθυρο ένσημα 15 χρόνων, και να ανοίξει τη δική του επιχείρηση. Τον ταλαιπώρησαν όσο δεν παίρνει! Ετσι, μάζεψε τα πράγματά του και έφυγε για Ιταλία, όπου συνεργάτης του κατάφερε να βγάλει άδεια σε 2,5 μήνες...».
Το εργοστάσιο βρίσκεται στον Ασπρόπυργο. Οπως λέει, το Θριάσιο είναι βαρόμετρο. «Εκεί που έβλεπες ολόκληρες ομάδες μεταναστών να ζητούν δουλειά, τώρα δεν βλέπεις ψυχή. Ο Αγιος Παντελεήμονας, δηλαδή, δεν λέει όλη την αλήθεια...». Η οικονομική κρίση επηρεάζει όλους –μοιραία και τους αλλοδαπούς που ζουν κι εργάζονται στη χώρα μας. Ο κ. Αργυράκης δίνει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Πριν από πέντε χρόνια, τα σούπερ μάρκετ του κέντρου της Αθήνας που διατηρούσαν ξένοι και με τα οποία συνεργαζόμασταν (σ.σ. η Τrofino τα προμηθεύει ρύζι και όσπρια) μάς έκαναν τζίρο 10-12.000 ευρώ τον μήνα το κάθε ένα. Σε ένα συγκεκριμένο κατάστημα ξεφόρτωνε κάθε βδομάδα φορτηγό επτά τόνους! Χθες (σ.σ. την Πέμπτη) ο τζίρος που έκανε το ίδιο κατάστημα ήταν 383 ευρώ... Οπως καταλαβαίνετε, γιατί να μη φύγουν; Πιστεύω ότι όποιος δεν έχει φέρει εδώ ακόμα την οικογένειά του και συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να μεταφέρει τα ασφαλιστικά του δικαιώματα σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα θα φύγει χωρίς δεύτερη κουβέντα».
Μπορεί να μην αποτυπώνεται ακόμα στους επίσημους δείκτες, αλλά καταγράφεται σημαντική «ανάσχεση» και του λαθρομεταναστευτικού κύματος στα νησιά. Για χρόνια, οι χονδρέμποροι πωλούσαν στο Δημόσιο, ρύζι και όσπρια για τη σίτιση των λαθρομεταναστών. Εκβίαζαν μάλιστα το Δημόσιο, γνωστό κακοπληρωτή, ότι εάν δεν εξοφλούσε, δεν θα προμήθευαν τα κέντρα λαθρομετανστών με άλλες πρώτες ύλες. Σύμφωνα με πληροφορίες, εξαιτίας της μείωσης της «κίνησης», όλο το σύστημα έχει πέσει σήμερα έξω και πολλοί έμποροι κλαίνε με μαύρο δάκρυ.
Η Μαριέττα πάντως θα φύγει γιατί φοβάται. Παρά τα χρόνια που «έχει» εδώ, τα ελληνικά της παραμένουν σπαστά. «Πιάνει» μόνο τους τίτλους των εφημερίδων και αυτοί την τρομάζουν. «Κρίση», «κατάρρευση», «απολύσεις». «Τα υπόλοιπα δεν τα πολυκαταλαβαίνω, είναι και οικονομικά. Και τις ειδήσεις που παρακολουθώ, το κλίμα πιάνω μόνο. Δεν είναι καλά τα πράγματα. Το βλέπω στα μάτια τους. Πάω σπίτι μου».